CÔNG TY CỔ PHẦN THẢO DƯỢC O.K.B

XẠ CAN  (Cây Rẻ Quạt)

Tên khoa học: BelamCan da sinensis (L) D. C

Họ Lay Ơn (Iridaceae)

Bộ phận dùng: thân rễ (vẫn gọi là củ). Rễ cong queo có đốt, ngắn, to, khô, sạch rễ con, sắc vàng nhạt hoặc vàng nâu; ruột trắng, thơm, rắn. Thứ vụn nát, mốc, thâm đen, xốp, mọt là xấu.

Thành phần hoá học: chứa Belamcandin, Tectoridin, Iridin v.v...đều có tính chất Glucosid.

Tính vị: vị đắng, tính hàn.

Quy kinh: Vào kinh Can  và Phế.

Tác dụng: thanh hoả, giải độc, tán huyết, tiêu đàm.

Chủ trị: trị viêm yết hầu, ho, đàm tắc, trị sốt rét.

Liều dùng: Ngày dùng 3 - 6g.

Kiêng ky: Tỳ  Vị hư hàn không nên dùng.

Cách bào chế:

Theo Trung Y:

Hái lấy củ, ngâm nước vo gạo một đêm, vớt ra; nấu với lá Tre độ 3 giờ, phơi khô dùng.

Theo kinh nghiệm Việt Nam:

Dùng tươi: rửa sạch, giã với ít muối để ngậm (trị đau cổ).

Dùng khô: mài thành bột trong nắp siêu, uống với nước tiểu trẻ em khoẻ mạnh dưới 3 tuổi. Rửa sạch, ủ mềm đều, bào mỏng phơi khô.

Bảo quản: cho vào thùng kín, tránh ẩm mọt mốc, để nơi cao ráo